Kumaş veya Tekstilde Dönme Testi

Kumaş veya tekstil ürünü üzerindeki birim ölçüde yüzde olarak gerçekleşen dönmenin hesap edilebilmesi için uygulanan test işlemidir.

Örme kumaşlarda bükülme anlamına gelir. Örgü yapısı içerisindeki ilmek sıra ve çizgilerinin birbirine dik olması gerekir. Fakat may dönmesi de denilen ve dengesiz örgü yapılarında görülen örgü dönmesi nedeniyle bu durum bozulabilir. Dikdörtgen şeklinde örülen bir kumaş parçası dönme sonrasında paralel kenar hâline gelebilir. İlmek çubukları ile ilmek sıraları arasındaki açının 90º’den sapmasına 0 dönme açısı denir ve bu açı 5º’den büyükse dönme önemli boyuttadır. Örgü dönmesi 2 nedenden ortaya çıkar:İpliğin bükülme eğilimine bağlı olarak örgü dönmesi artar. Bir ipliğin bükülme eğilimini belirlemek için belirli uzunluktaki iplik, iki ucundan tutulur. Bu iki uç birbirine yaklaştırıldığında altta oluşan iplik halkasının kendi üzerine katlanma durumuna bakılır.

Kendi üzerine katlanma tur sayısı yüksek ise ipliğin bükülme eğilimi yüksektir ve bu iplikten örülen kumaşta dönme riski yüksektir demektir.

Kumaşa yüzünden bakıldığında örme işlemi Z bükümlü iplikle yapılmışsa ilmek çubuklarının sağa; S bükümlü iplikle yapılmışsa sola doğru eğildiği görülür.

İpliğin bükülme eğilimi yüksek olsa bile dönme olabilmesi için ilmek yapısı içinde ilmeğin dönebileceği boş alanın olması gerekir. Dolayısıyla buradan, seyrek örgülerde daha fazla dönme olacağı sonucuna varılabilir.

 İplikten kaynaklanan örgü dönmesini örme işlemi bittikten sonra gidermek mümkün değildir.